Według najnowszych danych Światowej Organizacji Zdrowia WHO w 2021 roku odnotowano na świecie 140 594 nowych przypadków trądu. W porównaniu z poprzednim rokiem liczba chorych, u których zdiagnozowano trąd wzrosła o 10,2 %. Większość nowych przypadków miała miejsce w regionie Azji Południowo-Wschodniej (66,5%), następnie w regionie afrykańskim (15,1%) i regionie obu Ameryk (14,1%). 28 stycznia obchodzimy Światowy Dzień Trędowatych.
Co to jest?
Jak podaje portal medonet.pl: „zarazek trądu został odkryty w 1871 roku przez norweskiego lekarza Gerharda Henrika Hanzena, stąd używana nazwa „choroba Hanzena”. Kwasooporny prątek jest patogenem wewnątrzkomórkowym, wykrywanym głównie w makrofagach, w skupiskach obok licznych wodniczek. Optymalna temperatura wzrostu to 27-30°C, co powoduje, że najczęściej uszkadzane są chłodniejsze części ciała (skóra twarzy, kończyn, małżowin usznych, nerwy obwodowe). Prątek trądu dzieli się bardzo wolno, co tłumaczy długi okres wylęgania choroby. M. leprae nie daje się hodować na podłożach bakteriologicznych, natomiast dobrze namnaża się po wstrzyknięciu zakażonego materiału w stopę myszy, co jest wykorzystywane w rozpoznawaniu wątpliwych przypadków”.
Objawy
Portal mp.pl wskazuje, że: „bakterie powodujące trąd namnażają się niezwykle wolno (liczba bakterii podwaja się co ok. 2 tyg.), dlatego objawy choroby mogą pojawić się nawet po 2-10 latach od zakażenia i dotyczą głównie skóry, nerwów i błon śluzowych. Są to m.in.: zmiany skórne, które mogą być odbarwione lub przebarwione, narośla skórne, pogrubiała, twarda, wysuszona skóra, utrata rzęs i brwi, silne napadowe bóle, brak czucia w obrębie zajętej skóry, osłabienie siły mięśniowej lub paraliż głównie dłoni i stóp (opadanie stopy, szponiasta ręka), zaburzenia widzenia: owrzodzenia rogówki, zaćma, do ślepoty włącznie, pogrubiałe wyczuwalne nerwy obwodowe, głównie w okolicach łokci i kolan, uszkodzenie chrząstek z zapadnięciem nosa i jego zatkaniem, krwawienie z nosa, owrzodzenia na podeszwach stóp. Namnażaniu bakterii sprzyja temperatura 27-30°C, dlatego też szczególnie zaawansowane zmiany skórne obserwuje się na chłodnych częściach ciała (twarz, uszy, nadgarstki, łokcie, pośladki, kolana), natomiast miejsca ciepłe, takie jak: pachwiny, owłosiona skóra głowy czy pachy zwykle nie są zajęte”.
Zachorowalność
Jak podają źródła „człowiek może zachorować na trąd w każdym wieku, ale największą zapadalność stwierdzono w trzeciej dekadzie życia. Obecnie największe ogniska endemiczne trądu są w Południowo-Wschodniej Azji, w Ameryce Południowej i w Środkowej Afryce. Największą zapadalność stwierdzono w Indiach, Brazylii, Nepalu, Mozambiku i Angoli. Rejestracja chorych obejmująca sto kilkadziesiąt krajów w latach 80. ubiegłego wieku prowadzona przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) wskazywała na ponad 10 milionów chorych”. Jak podaje portal medonet.pl: „według szacunków epidemiologów drugie tyle przypadków zachorowań mogło nie być objętych rozpoznaniem i leczeniem. Trąd w tych krajach stanowił zagrożenie zdrowia publicznego. Wobec tego WHO podjęło akcję wyeliminowania trądu jako choroby społecznej, zakładając że taki stan zostanie osiągnięty przy zapadalności poniżej 1 zachorowania na 10 000 mieszkańców. Akcja prowadzona skutecznie dzięki wysiłkowi skierowanemu na wczesne wykrywanie osobników zarażonych i zastosowanie terapii wielolekowej doprowadziła do osiągnięcia zamierzonego celu w ponad stu krajach. Jednak nadal w kilkunastu krajach endemicznych trąd stanowi zagrożenie zdrowia publicznego. Przodują w tym względzie Indie i Brazylia”.
Jak wyleczyć trąd?
Jak podaje portal: „chociaż leczenie jest długotrwałe, trąd można wyleczyć. U niektórych pacjentów może pojawić się niepełnosprawność, której stopień można zmniejszyć po wdrożeniu odpowiedniego leczenia. Trąd jest obecnie rzadko występującą chorobą zakaźną. Narażone są na niego przede wszystkim osoby przebywające na terenach jego występowania – głównie w Indiach i w Afryce Równikowej. Jeśli podróżujemy w te rejony, warto być świadomym, że wciąż możemy się nim zarazić. Leczenie trądu wymaga przedłużonej terapii. Przypomina ona terapię stosowaną w leczeniu gruźlicy. Leczenie polega na regularnym przyjmowaniu kilku antybiotyków przez okres od 6 miesięcy do nawet 2 lat. Do stosowanych leków należą: dapson, klofazymina, ryfampicyna.
Pomocniczo podajemy leki przeciwbólowe i glikokortykosteroidy. W niektórych przypadkach stosuje się również terapię chirurgiczną. Ma ona na celu poprawę widzenia (poprzez usunięcie zaćmy), przywrócenie sprawności czy poprawę wyglądu (np. poprzez rekonstrukcję nosa)”.
Źródła i cytaty:
misericors.org
mp.pl
gemini.pl
medonet.pl
www.mugga.pl